از میان تمام گازهای گلخانهای که فعالیتهای انسانی به جو آزاد میکنند، دیاکسید کربن (CO₂) مهمترین عامل گرمایش زمین است. به همین دلیل، کارشناسان پیشنهاد کردهاند که علاوه بر کاهش شدید مصرف سوختهای فسیلی، باید بهطور فعال CO₂ را از جو حذف کنیم.
اما فناوریهای جذب کربن معمولاً گران و پرمصرف هستند و نیاز به راهکارهای ذخیرهسازی کربن دارند.
حالا، پژوهشگران دانشگاه استنفورد راهکاری شگفتآور و عملی پیشنهاد کردهاند:
اجازه دهیم که سنگها این کار را برای ما انجام دهند!
این یک شوخی نیست. متیو کانان و یوکسان چن، شیمیدانان دانشگاه استنفورد، فرایندی را توسعه دادهاند که با استفاده از گرما، مواد معدنی را به جاذبهای دائمی CO₂ تبدیل میکند. طبق مطالعهای که روز چهارشنبه در مجله Nature منتشر شد، این روش عملی و کمهزینه است. علاوه بر این، سنگهای مفید کانان و چن میتوانند نیازهای یک روش رایج کشاورزی را نیز برآورده کنند و بهاصطلاح «یک تیر و دو نشان» بزنند.
کانان، نویسنده ارشد این مطالعه، در بیانیهای از استنفورد گفت:
«زمین منبعی بیپایان از مواد معدنی دارد که قادرند CO₂ را از جو حذف کنند، اما بهتنهایی آنقدر سریع واکنش نمیدهند که بتوانند با انتشار گازهای گلخانهای انسانی مقابله کنند. کار ما این مشکل را به شکلی حل کرده که بهطور منحصربهفردی مقیاسپذیر است.»
دهههاست که دانشمندان در تلاشند فرایند جذب طبیعی CO₂ توسط برخی سنگها را که هوازدگی نام دارد و صدها تا هزاران سال طول میکشد، تسریع کنند. کانان و چن ظاهراً راهحلی برای این مسئله یافتهاند: تبدیل مواد معدنی رایج و کند-هوازدهای به نام سیلیکاتها، به مواد معدنی با هوازدگی سریع.
کانان و چن از فرایند تولید سیمان الهام گرفتند، جایی که یک کوره یا آتشگاه سنگ آهک (یک سنگ رسوبی) را به یک ترکیب شیمیایی فعال به نام اکسید کلسیم تبدیل میکند که سپس با ماسه مخلوط میشود. این شیمیدانها این فرایند را بازتولید کردند، اما ماسه را با سیلیکات منیزیم جایگزین کردند. سیلیکات منیزیم دو ماده معدنی دارد که با حرارت، یونها را تبادل کرده و به اکسید منیزیم و سیلیکات کلسیم تبدیل میشوند—مواد معدنی که بسیار سریع هوازده میشوند.