محققان دلیل دیگری برای نوشیدن چای پیدا کردهاند: این نوشیدنی به طور طبیعی آب را تصفیه میکند.
محققان دانشگاه نورثوسترن دریافتهاند که برگهای چای میتوانند برخی فلزات مضر موجود در آب، مانند سرب و کادمیوم، را جذب کرده و از ورود آنها به بدن ما جلوگیری کنند. آنها تأکید میکنند که برگهای چای نباید جایگزین فیلترهای آب شوند، اما این تحقیق نشان میدهد که این نوشیدنی محبوب به طور غیرمستقیم از سلامت ما محافظت میکند. مطالعه آنها که روز دوشنبه در مجله ACS Food Science & Technology منتشر شد، سرانجام به دوستداران چای دلیلی واقعی میدهد تا احساس برتری نسبت به قهوهخورها داشته باشند.
بنیامین شیندل، نویسنده اصلی این مطالعه و مهندس دانشگاه نورثوسترن، در بیانیهای گفت:
"مطمئن نیستم که برگهای چای به عنوان یک ماده ویژگی خاصی داشته باشند، اما نکته مهم این است که چای پرمصرفترین نوشیدنی در جهان است. شما میتوانید انواع مختلفی از مواد را خرد کنید تا اثر مشابهی در حذف فلزات داشته باشید، اما این کار لزوماً عملی نخواهد بود. با چای، مردم نیازی به انجام کار اضافهای ندارند. فقط کافی است برگهای چای را در آب قرار داده و دم کنند تا به طور طبیعی فلزات را حذف کند."
این اتفاق به این دلیل رخ میدهد که یونهای فلزات سنگین—اتمهای دارای بار الکتریکی—به سطح برگهای چای میچسبند. برای بررسی این خاصیت، شیندل و همکارانش سطح فلزات مختلفی مانند سرب، کروم، مس، روی و کادمیوم را در محلولهای گرم قبل و بعد از دم کردن با انواع مختلف چای، کیسههای چای، روشهای دم کردن و مدتزمان دم کشیدن اندازهگیری کردند.
روش آنها چندین نکته قابل توجه را آشکار کرد. جای تعجب ندارد که مهمترین عامل در توانایی چای برای فیلتر کردن فلزات سنگین مدت زمان دم کشیدن است: هر چه چای بیشتر دم بکشد، مقدار بیشتری از فلزات سنگین را از آب جذب میکند.
شیندل توضیح داد:
"برخی افراد چای را فقط چند ثانیه دم میکنند و در این حالت میزان جذب فلزات ناچیز خواهد بود. اما اگر چای را برای مدت طولانیتری یا حتی یک شب دم کنید—مانند چای سرد—بیشتر فلزات سنگین از آب حذف خواهند شد."
عامل مهم دیگر مساحت سطح برگهای چای است. به طور خلاصه، هر چه مساحت سطح بیشتر باشد، نقاط بیشتری برای اتصال یونهای فلزی وجود دارد و در نتیجه، برگهای چای فلزات بیشتری جذب میکنند. این بدان معناست که استفاده از چای خردشده در مقابل چای برگدرشت تأثیر قابلتوجهی بر توانایی جذب فلزات ندارد.
شیندل گفت:
"وقتی برگهای چای فرآوری میشوند، چروک میخورند و منافذ آنها باز میشود. این چروکها و منافذ، مساحت سطح را افزایش میدهند. خرد کردن برگها نیز این مساحت را بیشتر میکند و ظرفیت جذب را بالا میبرد."
کیسههای چای نیز در جذب آلایندهها نقش دارند. محققان دریافتند که کیسههای چای ساختهشده از پنبه و نایلون تقریباً هیچ فلز سنگینی را جذب نمیکنند، اما کیسههای سلولزی (گیاهی) مقدار قابلتوجهی از این فلزات را حذف میکنند. شیندل توضیح داد:
"کیسههای نایلونی چای از قبل مشکلساز بودند، زیرا میکروپلاستیکها را در آب آزاد میکنند، اما اکثر کیسههای چای امروزی از مواد طبیعی مانند سلولز ساخته میشوند. ممکن است آنها میکروذرات سلولز را در آب آزاد کنند، اما این فقط فیبری است که بدن ما میتواند آن را هضم کند."
او همچنین افزود که توانایی فیلتراسیون سلولز ممکن است به دلیل داشتن سطح بالاتر نسبت به مواد مصنوعی باشد.
به طور کلی، محققان نتیجه گرفتند که یک فنجان معمولی چای (یک لیوان آب با یک کیسه چای که به مدت سه تا پنج دقیقه دم کشیده است) میتواند حدود ۱۵ درصد از سرب موجود در آب را فیلتر کند—حتی اگر سطح سرب در آب در حد سمی باشد. اگرچه محققان تأکید میکنند که چای نمیتواند راهحل نهایی برای بحران آب آشامیدنی باشد، اما یافتههای آنها میتواند تأثیرات عملی در تحقیقات آینده سلامت عمومی داشته باشد.
شیندل در پایان گفت:
"اگر در سطح یک جمعیت، مردم روزانه یک فنجان چای اضافی بنوشند، شاید در طول زمان شاهد کاهش بیماریهایی باشیم که به طور مستقیم با قرار گرفتن در معرض فلزات سنگین مرتبط هستند. یا شاید این توضیح دهد که چرا جوامعی که چای بیشتری مینوشند، میزان ابتلا به بیماریهای قلبی و سکته کمتری نسبت به جوامعی دارند که مصرف چای آنها کمتر است."
به عبارت دیگر: دوستداران چای، به نوشیدن چای ادامه دهید!