هسته لینوکس ۶.۱۴ منتشر شد و مجموعهای از تغییرات را به همراه دارد که رایانه شما را کارآمدتر و ایمنتر از قبل اجرا میکند.
جالب اینجاست که لینوکس ۶.۱۴ از نظر تعداد کامیتها (نه خطوط کد) یکی از کوچکترین بهروزرسانیهای هسته در مدتی اخیر محسوب میشود. همچنین این نسخه از هسته در اوبونتو ۲۵.۰۴ که ماه آینده منتشر میشود، گنجانده خواهد شد.
لینوس توروالدز در اعلامیه ارتقا به نسخه پایدار در لیست پستی هسته لینوکس (LKML) توضیح میدهد که چرا این انتشار یک روز دیرتر از موعد مقرر انجام شده است:
«صبح زود دوشنبه است (البته برای من زود است، من آدم سحرخیزی نیستم) و دوست داشتم بهانه ای خوب برای این داشته باشم که چرا انتشار نسخه ۶.۱۴ را دیروز بعدازظهر یکشنبه طبق برنامه معمول انجام ندادم. دوست داشتم بگویم که یک مسئله مهم در آخرین لحظه پیش آمد و کارها را به تأخیر انداخت. اما نه، فقط و فقط به دلیل بی لیاقتی خودم بود.»
فکر میکنم همه ما این حس را درک میکنیم، نه؟
به هر حال، برای مرور مهمترین ویژگیهای این بهروزرسانی هسته، ادامه مطلب را بخوانید!
لینوکس ۶.۱۴: ویژگیهای جدید
وقتی نسخه های هسته را مرور میکنم، معمولاً از پشتیبانی اولیه از پردازنده ها و کارتهای گرافیک جدید که هنوز منتشر نشده اند یا در مراحل اولیه توسعه هستند، عبور میکنم. نه اینکه چنین کاری اهمیت نداشته باشد، بلکه بیشتر به این دلیل است که این موضوع یک امر بدیهی است و هنوز تأثیر چندانی روی بیشتر کاربران نهایی ندارد.
پس میتوانید مطمئن باشید که نسل بعدی پردازنده ها و کارتهای گرافیک اینتل و AMD همچنان در حال دریافت پشتیبانی اولیه و تنظیمات دقیق هستند تا زمانی که به بازار میرسند، تا به صورت Out-of-the-Box (OOTB) به خوبی کار کنند!
برای بسیاری از کاربران، تأثیرگذارترین ویژگی هسته لینوکس ۶.۱۴، افزودن یک درایور جدید «همگامسازی NT» (ntsync) است که با هدف بهبود عملکرد بازی های ویندوز روی لینوکس از طریق Wine (و فناوریهای مرتبط) طراحی شده است.
این درایور قابلیتهای قفل کردن به سبک ویندوز NT را در یک رابط جدید هسته ارائه میدهد و جایگزین روش فعلی «ارتباط بینپردازشی» (IPC) در Wine میشود که در بسیاری از بازیها روی سخت افزارهای خاص میتواند کندتر باشد و بر عملکرد بازی تأثیر بگذارد.
جالبترین نکته درباره این درایور، بهبود عملکردی است که به گفته الیزابت فیگورا (توسعهدهنده این پچ) گزارش شده است: بسیاری از بازیها افزایش نرخ فریم بین ۵۰ تا ۱۵۰ درصد را تجربه کرده اند!
بهبودهای عملکردی
نه تنها گیمرهای لینوکس، بلکه دیگر کاربران نیز از بهبود عملکرد در لینوکس ۶.۱۴ بهره مند میشوند، زیرا این نسخه شامل مجموعهای از تغییرات است که سرعت را در بخشهای مختلف افزایش میدهد.
از جمله این تغییرات، رویداد جدید FS_PRE_ACCESS در fsnotify است که به هسته اجازه میدهد قبل از دسترسی به محتوای فایل، به فضای کاربر (userspace) اطلاع دهد و سپس منتظر پاسخ بماند. این قابلیت در واقع بارگذاری محتوای فایل به صورت on-demand از حافظه های کند را ممکن میسازد.
این تغییر میتواند عملکرد برنامه ها و وظایفی که به دسترسی به مجموعه داده های حجیم ذخیرهشده در فضای دور متکی هستند را بهبود بخشد.
همچنین محافظت از بار کاری GPU از طریق cgroups ادغام شده است. این ویژگی با تخصیص صحیح حافظه GPU و CPU به گروه کنترل (cgroup) مربوطه، از قطع شدن وظایف مهم GPU جلوگیری میکند و امکان اجرای همزمان چندین بار کاری GPU را بدون مشکل فراهم میسازد.
پشتیبانی از I/O بافر شده بدون کش (uncached buffered I/O) نیز یکی دیگر از ویژگیهای کلیدی لینوکس ۶.۱۴ است که میتواند با حل مشکل پر شدن سریع RAM توسط دادههای کش غیرضروری در دستگاههای ذخیرهسازی سریع، عملکرد را بهبود بخشد.
این ویژگی به برنامه ها اجازه میدهد دادهها را خوانده/بنویسند و همزمان صفحات را پس از اتمام عملیات از page cache حذف کنند. نتیجه نهایی: پاسخدهی سریعتر!
تغییرات در کد کنترل منابع (resctrl) نیز ابزارهای نظارت بر پهنای باند حافظه را گسترش داده و امکان نظارت بر پهنای باند کل حافظه را برای سیستمهایی که فقط از نظارت بر پهنای باند کلی (و نه محلی) پشتیبانی میکنند، فراهم میکند.
همچنین یک رفع اشکال در زمانبند (scheduler) هزینه تابع sched_move_task را هنگامی که قابلیت autogroup فعال است کاهش میدهد و منجر به بهبود بیش از ۵۰ درصدی عملکرد برای وظایفی که مکرراً این تابع را فراخوانی میکنند، میشود.
در نهایت، پشتیبانی از io-uring برای عملیات سیستم فایل FUSE اضافه شده است که اصطکاک بین هسته و فضای کاربر را کاهش میدهد. برنامههایی که به شدت از سیستمهای فایل FUSE (مانند mountهای فضای ابری یا کانتینرها) استفاده میکنند، باید افزایش محسوسی در عملکرد مشاهده کنند.
درایور جدید NPU شرکت AMD
لینوکس ۶.۱۴ شامل یک درایور جدید به نام AMD XDNA برای واحدهای پردازش عصبی (NPU) AMD است که در پردازندههای جدید و آینده این شرکت تعبیه شدهاند.
NPUها به همراهی رایج در پردازندههای دسکتاپ و لپتاپ تبدیل شدهاند تا وظایف و برنامههای یادگیری ماشینی روی دستگاه (مانند مدلهای زبانی بزرگ و غیره) را تقویت کنند و پشتیبانی از آنها در هسته اصلی لینوکس به یک اولویت مهم تبدیل شده است.
لینوکس ۶.۱۴ در این زمینه جهش خوبی داشته است.
صرفه جویی در مصرف انرژی AMD
تغییرات متعددی در درایور AMD P-State در هسته لینوکس ۶.۱۴ اعمال شده است، اما تصمیم برای استفاده از تنظیمات متفاوت سیاست عملکرد انرژی (EPP) روی پردازندههای Ryzen و EPYC است که بیشتر کاربران از آن بهره خواهند برد. تنظیمات جدید اکنون روی «balance_performance» قرار دارد.