مرز بعدی در پیوند سلولهای بنیادی ممکن است چشمها باشند. در پژوهشی که امروز منتشر شده، دانشمندان گزارش دادهاند که یک درمان آزمایشی به افرادی که دچار آسیبهای غیرقابل درمان در قرنیه بودند، کمک کرده است.
محققان بیمارستان چشم و گوش ماساچوست (Mass Eye and Ear) این مطالعه را هدایت کردند که یک کارآزمایی بالینی فاز I/II روی ۱۴ بیمار بود. در بیشتر موارد، این روش درمانی—پیوند سلولهای بنیادی از چشم سالم خود فرد—ظاهراً بهطور ایمن سطح قرنیههای بهشدت آسیبدیده را بازسازی کرده و در بسیاری از بیماران، بینایی را نیز بهبود بخشیده است. محققان میگویند این یافتهها میتوانند به درمانی نوین برای آسیبهای چشمی که به روشهای متداول پاسخ نمیدهند، منجر شوند.
قرنیه لایهی شفاف جلویی چشم است که هم از آن محافظت میکند و هم با متمرکز کردن نور بر روی شبکیه، به وضوح بینایی کمک میکند. وقتی قرنیه بر اثر آسیب شدید یا عفونت دچار زخم میشود، پزشکان معمولاً با پیوند قرنیه سالم از یک اهداکننده (گرافت قرنیه) آن را درمان میکنند.
اما گاهی، آسیب آنقدر شدید است که منجر به از بین رفتن ذخیرهی سلولهای بنیادی اپیتلیال لیمبال در قرنیه میشود. این سلولهای بنیادی مسئول جایگزینی سلولهای سطح قرنیه هستند. کاهش این سلولها "کمبود سلولهای بنیادی لیمبال" نامیده میشود و باعث میشود که سطح قرنیه بهطور دائمی آسیبدیده باقی بماند. در چنین شرایطی، پیوند قرنیه معمولی نمیتواند یک درمان ماندگار باشد، زیرا بدون این سلولهای بنیادی، قرنیهی پیوندی نیز بهمرور تخریب خواهد شد.
"وقتی فردی دچار کمبود سلولهای بنیادی قرنیه میشود، که یک وضعیت بسیار ویرانگر است، قرنیهی او ممکن است کاملاً سفید شده و بیناییاش را از دست بدهد. این وضعیت همچنین باعث درد و ناراحتی شدید میشود. متأسفانه، هیچ روش درمانی مؤثری برای آن وجود ندارد."
این را اولا یورکوناس، محقق ارشد این مطالعه و معاون بخش قرنیه در Mass Eye and Ear، در گفتوگو با Gizmodo بیان کرده است.