با گذشت هفتهی اول از دادگاه ضدانحصار متا، اسنادی که توسط کمیسیون فدرال تجارت ایالات متحده (FTC) منتشر شدهاند، نگاهی عمیقتر به چالشهای درونی متا برای حفظ جایگاه فیسبوک بهعنوان یک پلتفرم مرتبط با فرهنگ روز ارائه میدهند. در ایمیلهایی از سال ۲۰۲۲، مدیران متا در حال بررسی سناریوهای مختلفی برای آیندهی فیسبوک بودند تا موفقیت آن را افزایش دهند؛ در حالی که به کاهش اهمیت فرهنگی آن اذعان داشتند.
اکنون که به سال ۲۰۲۵ رسیدهایم، متا همچنان درگیر همین مشکل است. مارک زاکربرگ در تماس درآمدی فصل چهارم شرکت که در ژانویه برگزار شد، گفت که هدف امسال بازگرداندن "اهمیت فرهنگی" فیسبوک است — با رجوع به نسخهی قدیمی و اصیل این شبکه اجتماعی، یعنی "OG Facebook". یکی از اقدامات در این راستا، راهاندازی نسخهای جدید از زبانهی «دوستان» (Friends tab) است.
در مجموعهای از پیامها از آوریل ۲۰۲۲ که به عنوان مدرک در دادگاه ارائه شدهاند، زاکربرگ نگرانیهایی درباره ساختار و قالب قدیمی بخش «دوستان» فیسبوک مطرح کرده؛ در حالیکه سایر پلتفرمهای بزرگ بر مدل «دنبال کردن» (Following) تمرکز کردهاند.
او حتی ایدهی رادیکالی را مطرح کرد: کنار گذاشتن کامل ساختار دوستان و پاککردن لیست دوستان همهی کاربران، بهطوریکه آنها دوباره از ابتدا شروع کنند!
برخی از این ایمیل های داخلی به شرح زیر است:
نگرانیها درباره کاهش اهمیت فرهنگی فیسبوک
«میخواهم مطمئن شوم که برای اپلیکیشن فیسبوک چشماندازی منحصربهفرد داریم که بتواند در طول زمان منجر به رشد پایدار شود. با اینکه مشارکت (engagement) در اپ فیسبوک در بسیاری از مناطق ثابت مانده، اما احساس میکنم اهمیت فرهنگی آن بهسرعت در حال کاهش است، و نگرانم که این نشانهای پیشنگر از مشکلات آینده باشد. حتی اگر اینستاگرام و واتساپ عملکرد خوبی داشته باشند، اگر فیسبوک سقوط کند، مسیر موفقیت مورد نظر برای کل شرکت را نمیبینم. بنابراین باید این موضوع را بهدرستی حل کنیم.»
«نظریه من این است که برای بهدست آوردن اهمیت فرهنگی و ایجاد مسیری پایدار برای آینده، باید ساختار گراف ارتباطات در فیسبوک را بازنگری و بهروزرسانی کنیم.»
«فکر میکنم باید به استراتژیای برسیم که باعث نشود یکی از سرویسها فقط باقیماندههای دیگری را جمع کند یا بهطور مصنوعی و غیرمنطقی خودش را محدود کند. در حال حاضر اینستاگرام از نظر اهمیت فرهنگی عملکرد خوبی دارد، اما فیسبوک نه، پس تمرکزم بیشتر روی پیدا کردن مسیری معقول برای فیسبوک در بلندمدت است.»
نگرانی درباره قدیمی بودن ساختار "دوستی" (friending) در فیسبوک
«فیسبوک صاحب مفهوم دوستی (friending) است، پس اگر راهی برای تازهسازی آن پیدا کنیم و بتوانیم آن را به بخشی مرتبط از زندگی در دهه ۲۰۲۰ تبدیل کنیم، این میتواند مسیر خوبی باشد.»
«دوستی (friending) در حال حاضر برای چند دلیل از مُد افتاده به نظر میرسد. اول، گراف دوستان بسیاری از افراد کهنه شده و شامل کسانی نیست که واقعاً میخواهند با آنها در ارتباط باشند یا از آنها بشنوند. دوم، درخواست دوستی دادن احساس سنگینی دارد، که اصلاح مورد اول را دشوار میکند. بیشتر مواقع وقتی کسی را میبینم یا به کسی علاقهمند میشوم، فقط میخواهم او را دنبال کنم، بدون اینکه چیزی از او بخواهم. سوم، و مرتبط با این موارد، از آنجایی که فیسبوک از نظر فرهنگی احساس بیربطی دارد، این موضوع وزن بیشتری به اقدام «افزودن به دوستان» در فیسبوک نسبت به دیگر سرویسها میدهد.»
«بهنظر من موقعیت فرهنگی اپلیکیشن فیسبوک بهطور عمیقی به ساختار گراف دوستان وابسته است، در مقایسه با دیگر اصول سازماندهی محتوا — مثل گراف دنبالکردن در IG/Twitter، الگوریتم محض در TikTok، جوامع محور در Groups/Reddit و امثال آن.»