در طول ۱۳ سال گذشته، مریخ‌نورد چهارچرخ «کنجکاوی» (Curiosity) حدود ۳۴ کیلومتر (۲۱ مایل) در سطح سیاره مریخ حرکت کرده تا سرنخ‌هایی درباره امکان وجود حیات در گذشته‌های دور این سیاره جمع‌آوری کند. اکنون، کشف جدید این کاوشگر فلزی ممکن است پاسخی به یکی از پرسش‌های دیرینه درباره سرنوشت جو مریخ در میلیاردها سال پیش ارائه دهد — و اینکه چگونه این سیاره ممکن است از جهانی مرطوب و مناسب برای زندگی، به بیابانی خشک و بی‌حیات تبدیل شده باشد.
کاوشگر کنجکاوی اخیراً رسوبات بزرگی از کربن را در لایه‌هایی غنی از سولفات در کوه «شارپ» در دهانه برخوردی «گیل» کشف کرده است. طبق مقاله‌ای که در ماه جاری در مجله Science منتشر شده، داده‌های به‌دست‌آمده از سه مکان حفاری این مریخ‌نورد، نشان‌دهنده فراوانی ماده‌ای معدنی به نام سیدریت (siderite) — نوعی کربنات آهن — بوده است؛ ماده‌ای که مدت‌ها در نظریه‌ی مربوط به گذشته مرطوب و قابل‌سکونت مریخ، گمشده به حساب می‌آمد.
آب و دی‌اکسید کربن با یکدیگر واکنش می‌دهند تا کانی‌های کربناتی را شکل دهند. بر اساس نظریه‌ای که مریخ را در گذشته سیاره‌ای با جوّی غنی از دی‌اکسید کربن و آب مایع در سطح می‌دانست، باید شواهدی از وجود کانی‌های کربناتی نیز یافت می‌شد. اما یافته‌های پیشین، مقادیر کافی از این مواد را برای تأیید این نظریه نشان نداده بودند — تا اینکه کشف اخیر کنجکاوی این معما را روشن‌تر کرد.
بنجامین توتولو، استاد دانشگاه کلگری کانادا و نویسنده اصلی این مقاله، در بیانیه‌ای گفت: «کشف مقادیر فراوان سیدریت در دهانه گیل، پیشرفتی شگفت‌انگیز و مهم در درک ما از تحول زمین‌شناسی و جوی سیاره مریخ محسوب می‌شود.»
دانشمندان مدت‌ها بود که گمان می‌کردند مریخ جوّی غنی از دی‌اکسید کربن داشته است، اما یافته‌های کنجکاوی اولین شواهد معدنی هستند که از این نظریه حمایت می‌کنند. بنجامین توتولو در ادامه افزود: «این کشف به ما می‌گوید که این سیاره قابل سکونت بوده و مدل‌های مربوط به قابلیت سکونت صحیح هستند.»
با نازک‌تر شدن جو مریخ در طول زمان، دی‌اکسید کربن به شکل سنگ تبدیل شد. دی‌اکسید کربن تا آن زمان سیاره را گرم نگه داشته بود، اما هنگامی که شروع به بارش به شکل سیدریت کرد، توانایی سیاره برای حفظ گرما و نگهداری آب سطحی تحت تأثیر قرار گرفت، طبق گفته محققان.